Σήμερα θέλω να μιλήσω ακριβώς για αυτά, τα αναπόφευκτα. Τα βασικά πράγματα που κατα την προσωπική μου άποψη, αλλά και κατα την άποψη ανθρώπων πολύ πιο έμπειρων και καταξιωμένων από εμένα, θα συμβούν σε σχέση με την ΤΝ. Να τα βγάλουμε από την μέση για να μπορέσει να πάει η κουβέντα παρακάτω.

Αναφορικά να πω πως οι παρακάτω απόψεις στηρίζονται από ανθρώπους όπως ο Geoffrey Hinton, Max Tegmark, Mo Gawdat, Ben Goertzel, Yuval Noah Harari, Emad Mostaque, Demis Hassabis, Eliezer Yudkowsky, Connor Leahy και άλλοι (Google them). Μεταξύ αυτών είναι άνθρωποι που θεωρούνται γκουρού στον χώρο και παραιτήθηκαν από καλοπληρωμένες θέσεις στην Google και άλλες εταιρίες για να μπορέσουν να μιλήσουν ελεύθερα και να προειδοποιήσουν τον κόσμο για αυτό που έρχεται.

Δεν σας κρύβω πως όταν έκανα τις παρακάτω σκέψεις, έψαξα με ζήλο να βρω αντίλογο που να στηρίζεται σε ρεαλιστικά σενάρια. Επικοινώνησα με αρκετούς από αυτούς λοιπόν. Ας πούμε πως δεν βρήκα αυτό που έψαχνα.

Τελευταία συμμετέχω όσο μου το επιτρέπει ο χρόνος σε διάφορες συζητήσεις και πανελς σε σχέση με την επερχόμενη επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Της επερχόμενης “επανάστασης” όπως θέλουν οι περισσότεροι να την αποκαλούν τηλεοπτικά ή ραδιοφωνικά.

Θα μου επιτρέψετε να επιμείνω στο “επέλαση” εγώ, γιατί για να γίνει κάτι “επαναστατικό” νομίζω προϋποθέτει κάποιου είδους κατεύθυνση. Που αυτό από μόνο του προϋποθέτει έλεγχο της κατάστασης.

Αυτή την στιγμή στο θέμα της ΤΝ δεν έχουμε τίποτα από αυτά. Αυτό που συμβαίνει είναι εξαιρετικά απλοϊκό και επικίνδυνο.

Οι μεγάλοι παίκτες που δυστυχώς είναι μόνο μεγάλες εταιρίες (Google, Microsoft, OpenAI, Apple, Anthropic κα.), αυτοί δηλαδή που αντέχει η τσέπη τους να παίζουν σε αυτό το επίπεδο, προσπαθούν να δημιουργήσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερα και εξυπνότερα μοντέλα. Το μόνο πράγμα στο μυαλό τους είναι μπροστά από τον ανταγωνισμό. Το κλασικό καπιταλιστικό μοντέλο δηλαδή. Ένα μοντέλο που λειτουργεί και μας οδήγησε στην ανάπτυξη που έχουμε σήμερα (με όλα τα drawbacks φυσικά. Ένα μοντέλο όμως που μπορει να αποβεί μοιραίο στην περίπτωση της ΤΝ.

Θα εξαιρέσω την Stability AI, που έχει άλλη κατεύθυνση (άλλη συζήτηση).

Το χρήμα λοιπόν που επενδύεται στο κομμάτι αυτό, της ανάπτυξης της ΤΝ δηλαδή, υπολογίζεται πως θα περάσει το μισό τρισεκατομμύριο μέχρι το τέλος του 2024.

Το αντίστοιχο συνολικό ποσό που επενδύεται στην ασφάλεια και το κοντρόλ του “τέρατος”, υπολογίζεται μεταξύ $1 και $15 δις το χρόνο.

Νομίζω βλέπετε την αναντιστοιχία.

Επιμένω λοιπόν πως αυτό για το οποίο θα πρέπει να προετοιμαστούμε είναι για μια “επέλαση”. Μια ασύλληπτη και άνευ προηγουμένου επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης που στο πέρασμα της θα τα καταπιεί όλα.

Πάμε να δούμε λοιπόν μια σειρά από “αναπόφευκτα” πράγματα που θα συμβούν, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα.

1. Η ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης δεν θα σταματήσει.

Το ακούω συνέχεια και πρέπει να ξεμπερδεύουμε με αυτό το θέμα. Η ΤΝ δεν έχει πρίζα και δεν υπάρχει ρεαλιστικός τρόπος να σταματήσει η ανάπτυξη της. Μπορούμε θεωρητικά να περιορίσουμε ή να καθυστερήσουμε κάποια πράγματα, αλλά στην πραγματικότητα ούτε αυτά είναι ρεαλιστικά. Θα μπορούσαμε για παράδειγμα να συμφωνήσουμε να μην εκπαιδεύουμε μοντέλα μεγαλύτερα του Χ. Η να μην βγαίνουν τα μοντέλα στο public web (πόσο μάλλον σαν Open Source) αν δεν πληρούν τις Χ και Ψ προδιαγραφές.

Αυτό όμως δεν είναι ρεαλιστικό σενάριο γιατί πολύ απλά κανείς δεν εμπιστεύεται κανέναν και έτσι δεν μπορεί να υπάρξει τέτοια συνθήκη. Θα πρέπει η Αμερική να εμπιστευτεί την Κίνα και η Microsoft την Huawei. Καλα Χριστούγεννα.

2. Η Τεχνητή Νοημοσύνη θα ξεπεράσει την ανθρώπινη σε κάθε επίπεδο.

Είναι αυταπόδεικτο και αυτονόητο. Το chatGPT 4, αυτή την στιγμή έχει μετρηθεί, και το IQ του είναι κοντά στο 160. Οσο δηλαδή και του Αϊνστάιν. Τον Γενάρη το IQ του ήταν κάτω από 30. Do the math.

Σήμερα, δεν υπάρχει τίποτα στον κόσμο, κανένας άνθρωπος και καμία ομάδα ανθρώπων με την συλλογική γνώση αυτού του μοντέλου. Όπως και να εξελιχθεί το πράγμα λοιπόν, που μόνο γρηγορότερα, εξυπνότερα και πιο ικανά μπορούν να γίνουν τα μοντέλα αυτά, σύντομα θα μιλάμε για υπεριδιοφυείες με IQ της τάξης των 50.000+ που απλά δεν θα κατανοούμε τι λένε και τι κάνουν. Φανταστείτε πως αυτό γινόταν με τον Αϊνστάιν που ήταν ένας μικρός ανθρωπάκος που προσπαθούσε ο καψερός να μας εξηγήσει την ειδική θεωρία της σχετικότητα και την ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων, και όλοι ακόμα τον κοιτάμε σαν χάνοι. Κάντε την αναλογία και προσπαθήστε να καταλάβετε τι θα γίνει όταν θα έχουμε 1 εκατομμύριο υπεριδιοφυείες με IQ 50.000+ η κάθε μια που θα μιλούν και θα συνεργάζονται.

3. Η μετάβαση θα είναι εξαιρετικά οδυνηρή.

Μην ακούτε όσους λένε πως η ΤΝ είναι ένα ακόμα εργαλείο. Δεν ξέρουν τι λένε. Ναι, είναι σήμερα (και) ένα εργαλείο, αλλά αν μείνουμε εκεί μάλλον δεν βλέπουμε πέρα από τη μύτη μας.

Με την κατάσταση ως έχει σήμερα και με την κυβερνήσεις και τους μεγάλους οργανισμούς να πετάνε χαρταετό, είναι αναπόφευκτο να ζήσουμε δραματικές στιγμές. Ολόκληροι κλάδοι της οικονομίας θα υποστούν σοκ. Οι κοινωνικές επιπτώσεις θα είναι τεράστιες.

Ειδικά για όσους δεν προετοιμαστούν και δεν κάνουν adapt σε όλο αυτό.

Οι ταχύτητες με τις οποίες κινειται η ανάπτυξη της ΤΝ είναι ιλιγγιώδεις και αυξάνονται εκθετικά, ενώ πολιτικά το θέμα αντιμετωπίζεται σε επιπεδο κλασικού νομοσχεδίου. Σύντομα θα είναι και μαθηματικά αργά.

Σε ατομικό επίπεδο, υπολογίζεται να χαθούν (ή να μεταταχθούν) τουλάχιστον 400 εκατομμύρια δουλειές μόνο από το generative AI (ερευνα της Goldman Sachs). Ο Bob Goertzel δήλωσε πριν λίγες μέρες πως “ **‘AI could probably make 80% of jobs obsolete’**.

Πρέπει να καταλάβετε πως δεν μιλάμε για εργασίες ανειδίκευτων, αλλά θέσεις ανθρώπων με σπουδές και πτυχία. Από αυτούς που ακόμα παράγουμε στα πανεπιστήμια μας μέχρι και σήμερα. Οι ανειδίκευτοι;

Οι άνθρωποι που θα βρεθούν σε ελεύθερη πτώση μέσα σε αυτή την χαράδρα που θα δημιουργηθεί θα είναι εκατομμύρια.

Τι σημαίνει αυτό; Ένας άνθρωπος σήμερα δεν δουλεύει μόνο για να ζήσει. Η δουλειά του τον προσδιορίζει, του δίνει σκοπό, όραμα και τον κάνει να αισθάνεται δημιουργικός και χρήσιμος στην κοινωνία. Δεν μπορώ να φανταστώ τι θα συμβεί όταν μόνο σε λίγους μήνες εκατομμύρια άνθρωποι θα βρεθούν πραγματικά στο κενό. Απόγνωση. Μόνο αυτή η λέξη μου έρχεται. Μιλάμε για οικονομική αλλά και υπαρξιακή ισοπέδωση.

Σε εταιρικό επίπεδο τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά. Όσοι δεν μετασχηματίσουν τις εταιρείες τους για να αγκαλιάσουν την ΤΝ, θα βάλουν λουκέτο. Γιατί πολύ απλά, ο ανταγωνιστής θα το κάνει.

Οι οικονομικές και κατ επέκταση κοινωνικές συνέπειες αυτής της βίαιης και μόνιμης αλλαγής θα είναι ισοπεδωτικές. Πρωτόγνωρες.

Κανένας δεν θα μείνει ανεπηρέαστος από όλο αυτό.

4. Η ζωή μας δεν θα είναι ποτέ η ίδια.

Ακόμα και αν πατήσουμε σήμερα μια θεωρητική παγκόσμια παύση σε όλα, με τα υπάρχοντα δεδομένα η ζωή μας έχει αλλάξει για πάντα. Απλά ακόμα δεν το έχουμε δει στην κλίμακα που θα προκύψει πολύ σύντομα.

Πάντα να βλέπετε τι κάνουν οι μεγάλες εταιρίες, όχι τι λένε. Follow the money, και θα δείτε πως όλες οι μεγάλες εταιρίες έχουν διώξει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, έχουν προαναγγείλει ακόμα περισσότερες απολύσεις σύντομα και ρίχνουν άπειρο χρήμα στην ανάπτυξη της ΤΝ. Αν πάτε το ρολόι 5 χρόνια μετά, πως πιστεύεται πως θα είναι ο κόσμος;

Ξέρω πολύ καλά πως η ΤΝ έχει τα χαρακτηριστικά μιας τεχνολογίας που μπορεί να απογειώσει την ανθρωπότητα και να την πάει σε άλλα επίπεδο ανάπτυξης και ευημερίας. Επιτέλους έχουμε τον τρόπο θεωρητικά να λύσουμε οποιοδήποτε από τα μεγάλα μας προβλήματα σαν είδος. Μια ασύλληπτα μεγαλύτερη νοημοσύνη να συμβουλευτούμε.

Δεν είμαι τυφλός, ούτε από την φύση μου απαισιόδοξος. Απλά θεωρώ πως όλα αυτά θα θετικά δεν θα συμβούν από μόνα τους. Δεν μπορείς να έχεις τέτοιες δυνάμεις στον αυτόματο και απλά να ελπίζεις για το καλύτερο. Πρέπει να οδηγήσουμε τα πράγματα εκεί. Όλοι μαζί, σαν είδος.

Δυστυχώς, σήμερα, δεν έχω κάπου να πατήσω για να στηρίξω μια τέτοια εξέλιξη. Αν εσείς έχετε κάποιες τέτοιες ουσιαστικές ενδείξεις, παρακαλώ να μου τις μεταφέρεται και θα χαρώ πολύ.

Αλλά αν το μόνο μας πηδάλιο είναι το κέρδος και η εξουσία, το καράβι έχει από τώρα πάρει άλλη τροχιά. Και δεν είναι καλή.

Τι κάνουμε λοιπόν; Σίγουρα δεν είναι μια εύκολη ερώτηση με μια εύκολη απάντηση.

Κατ’ αρχάς ενημέρωση και κατανόηση των επερχόμενων αλλαγών. Δεν μπορείς να αντιδράσεις σε κάτι που δεν γνωρίζεις. Η γνώση είναι δύναμη.

Πρέπει να σταματήσουμε να συζητάμε για την ΤΝ απλοϊκά και να γενικά μόνο με τίτλους που απλά πουλάνε. Βαρέθηκα να πηγαίνω σε συνέδρια και συζητήσεις που γίνονται απλά για να γίνουν. Να σταματήσουμε επιτέλους να κάνουμε ηλίθιες συγκρίσεις της ΤΝ με την βιομηχανική επανάσταση και το διαδίκτυο.

Ακόμα, συνεχής εκπαίδευση και απόκτηση νέων δεξιοτήτων για να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί.

Παράλληλα πρέπει να εξετάσουμε το σενάριο (και να ανοίξει η κουβέντα) για μια κοινωνία που η εργασία δεν αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της. Αυτό απαιτεί τρομακτικές αλλαγές σε κοινωνικές δομές και τρόπο σκέψης σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

Είναι μεγάλη προτεραιότητα να προετοιμάσουμε τους εαυτούς μας και τα παιδιά μας, για την νέα πραγματικότητα. Να γίνουμε ομάδες που θα στηρίξει ο ένας τον άλλο σε κοινωνικό, ψυχολογικό αλλά και επαγγελματικό επίπεδο.

Να προτάξουμε δηλαδή το μόνο μας πλεονέκτημα σε όλο αυτό. Την ανθρώπινη επαφή, την ψύχη και την αλληλεγγύη. Να ξυπνήσουμε την ανθρώπινη μας φύση, που χρόνια τώρα έχουμε ξεχάσει στα αζήτητα.

Μακροπρόθεσμα, αν καταφέρουμε να την ελέγξουμε σωστά, η ΤΝ θα μπορούσε να βοηθήσει την ανθρωπότητα να λύσει μεγάλα προβλήματα και να ανοίξει νέους δρόμους προόδου. Αλλά ο δρόμος θα είναι δύσβατος.

Με σύνεση, προσαρμοστικότητα και αλληλεγγύη, ας προχωρήσουμε μαζί προς το άγνωστο, συναρπαστικά τρομακτικό μέλλον.